OŚRODEK BADAŃ NAD DRAMATURGIĄ
I. Ośrodek Badań nad Dramaturgią powstał w ramach poznańsko-krakowskiego Humanistycznego Konsorcjum Naukowego „Horyzonty i źródła nowej humanistyki. Język, literatura, kultura, edukacja”. Partnerzy: Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej UAM oraz Wydział Polonistyki UJ.
II. Grupy założycielskie projektu i kierownicy grup:
Wydział Polonistyki UJ, Kraków:
dr hab. Wojciech Baluch, prof. UJ (Katedra Performatyki UJ)
prof. dr hab. Dariusz Kosiński
dr hab. Wanda Świątkowska
dr Łucja Iwanczewska
Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej UAM, Poznań:
prof. dr hab. Anna Krajewska (Zakład Estetyki Literackiej UAM)
obecnie: dr hab. Piotr Dobrowolski, prof. UAM (Zakład Estetyki Literackiej UAM)
prof. dr hab. Piotr Urbański (IFK),
dr hab. Irena Górska, prof. UAM
dr hab. Ewa Szkudlarek, prof. UAM
dr Monika Błaszczak-Stachowiak
dr Ewelina Woźniak-Czech (współpraca).
Do tej pory realizowany projekt: Dramaturg w teatrze, literaturze, sztuce.
Dotychczas, nie licząc spotkań dyskusyjnych, wydaliśmy książkę zbiorową: Dramaturg w literaturze, teatrze, sztuce. Dramaturgia – nowe horyzonty, pod redakcją naukową Wojciecha Balucha i Anny Krajewskiej, seria Biblioteka Przestrzeni Teorii (seria także rozwijająca się we współpracy poznańsko-krakowskiej), Wyd. Naukowe UAM, Poznań 2019.
We wstępie opisaliśmy historię zawiązania naszej współpracy merytorycznej w ramach konsorcjum. Spotkanie dwóch środowisk badawczych: wywodzącej się bardziej z teatrologii Katedry Performatyki (kojarzonej silniej z badaniami twórczości o charakterze teatralnym, czy performatyki przedstawień) oraz mocniej zakorzenionego w przestrzeni literaturoznawstwa Zakładu Estetyki Literackiej zajmującego się dramaturgią literatury i sztuki) sprawiło, że powstał ciekawy projekt wielopłaszczyznowych badań dramaturgicznych. Współpraca krakowsko-poznańska jest jednak o wiele wcześniejsza, o wiele szersza i sięga o wiele głębiej (uczestnictwo w konferencjach, wspólne spotkania, wydania, współpraca redakcyjna itp.). Teraz rozwija się świetnie na wielu nowych polach badawczych. Pragnęlibyśmy, by w trakcie kontynuacji naszego projektu zaprosić do współpracy badaczy z innych uczelni, z ośrodków zagranicznych i to nie tylko naukowców, ale także artystów, a przede wszystkim dramaturgów, tak, by zespół mógł pracować nad doskonaleniem już nie tyle języka opisu, co przedstawień nowego sposobu rozumienia współczesnej dramaturgii. Dalsze prace będą się koncentrować na wybranych obszarach działania literatury, sztuki, teatru, kultury, praktyk codzienności, słowem funkcjonowania dramatycznych scenariuszy i językowych skryptów widzianych w perspektywie dramaturgicznej. W założeniu będzie to zatem w zakresie ideowym kontynuacja propozycji dramatycznej teorii literatury oraz koncepcji związanych z pojawieniem się dramaturga w polskim teatrze, zarówno jako osoby, jak i zbioru pewnych praktyk.
Wydaliśmy także numer specjalny „Przestrzeni Teorii” 2021, nr 36 zatytułowany:
Dramaturgie Współczesnej Humanistyki https://pressto.amu.edu.pl/index.php/pt/article/view/31680/27704
III. Planowana działalność:
W sferze naukowej
1. Dramaturgie literatury, dramaturgia pojęć, dramaturgia teatralna, dramaturgia teorii.
2. Teoria dramaturgii i dramatyczności w kontekście różnorodnych filozofii dramatu i dramaturgicznych koncepcji w humanistyce współczesnej.
3. Współczesne praktyki dramaturgiczne w teatrze, tańcu, sztukach performatywnych jako model dla badań nad dramaturgią pozaartystyczną.
4. Dramaturgia doświadczenia jako koncept teoretyczny oraz narzędzie badawcze.
5. Dramaturgie teatralne różnych kultur.
W sferze popularyzatorskiej
1. Dramaturgie – interpretacje. Praca dramaturga. Przykładowe prezentacje i omówienia.
2. Dramaturgia pojęć (słownik pojęć dramatycznych i dramaturgicznych, konteksty ich użycia, proces przesuwania znaczeń itp.).
3. Wykłady popularyzatorskie on-line zapraszanych gości.
4. Spotkania seminaryjno-konferencyjne on-line.
5. Kontakt z instytucjami kultury.
6. Stworzenie strony internetowej z możliwością prezentacji zbiorów, kolekcji, filmów itp.
W sferze działalności wydawniczej
1. Planowane wydania specjalnych numerów tematycznych „Przestrzeni Teorii” (literaturoznawczego czasopisma poznańsko-krakowskiego, wydawanego przez Wydawnictwo Naukowe UAM we współpracy z UJ) poświęconych dramaturgicznym wymiarom nowej humanistyki. Byłyby to dodatkowe numery specjalne w języku angielskim, ukazujące się ze znakiem Konsorcjum i powstałego Ośrodka Badań nad Dramaturgią. Strona czasopisma: https://pressto.amu.edu.pl/index.php/pt
2. Jako, że seria Biblioteka Przestrzeni Teorii prezentuje także linię dramatyczno-performatywną chcielibyśmy wydawać w niej pozycje dotyczące zwłaszcza propozycji ujęć autorskich, monograficznych oraz prac zbiorowych. W przygotowaniu są kolejne książki. Planowane tłumaczenia niektórych z nich na język angielski.
3. Utworzenie nowej serii prezentującej prace znanych dramaturgów